Tuần trước tôi đã vào thành phố biển Đà Nẵng ở miền Trung, bất chấp cái nóng giẫy của mùa hè để ủng hộ “một hoạt động mới” trong hợp tác quốc phòng của Vương Quốc Anh tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương cùng với Việt Nam.
Chương trình Đối tác Thái Bình Dương (PP) là một hoạt động hợp tác quốc phòng đa quốc gia do Hoa Kỳ chủ trì, tập trung chủ yếu vào lĩnh vực hỗ trợ nhân đạo và ứng phó thiên tai cùng sự tham gia của các nước đồng minh và các đối tác thuộc khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Năm nay là năm đầu tiên phía Anh tham gia chương trình PP với sự có mặt của nhóm nha sĩ thuộc Hải quân Hoàng gia Anh.
Nhóm nha sĩ Hải quân Hoàng gia Anh đã có hai tuần làm việc bận rộn ở Đà Nẵng. Họ đã chia sẻ kiến thức chuyên môn và kỹ năng với phía chủ nhà Việt Nam và các đồng nghiệp quân y của tàu bệnh viện Hải quân Hoa Kỳ Mercy và tàu Shimokita của Lực lượng Phòng vệ Hải quân Nhật Bản; chữa trị cho người dân địa phương; và tham gia vào các hoạt động thi đấu thể thao cũng như thăm quan trường học. Tôi may mắn được chứng kiến nhóm nha sĩ làm việc tại một trung tâm y tế cộng đồng. Ai đã quen thuộc với hình ảnh các quân nhân Anh hẳn không thấy ngạc nhiên trước sự nhiệt tình và chuyên nghiệp của nhóm nha sĩ này, nhưng điều đó là thực sự cần thiết, bởi vì có hàng tá bệnh nhân đang xếp hàng để đợi đến lượt khám ở bên ngoài. (Người Việt Nam thường ít có thói quen xếp hàng, vì thế việc họ xếp hàng trật tự ở bên ngoài cho thấy kỹ năng tổ chức tiếp đón chuyên nghiệp của đội USNS Mercy).
Tại sao việc Hải quân Anh tham gia vào chương trình PP lại quan trọng? Theo tôi có một số lý do:
- Trước tiên, sự kiện này chứng tỏ rằng những việc tốt có thể bắt nguồn từ những việc nhỏ, đặc biệt là khi có liên quan đến ngoại giao quốc phòng. Mặc dù nhóm Hải quân Hoàng gia Anh chỉ bao gồm năm nha sĩ, Chỉ huy trưởng về phẫu thuật Karl Drummond và các cộng sự đã chữa trị cho khoảng 700 người trong thời gian lưu lại Việt Nam, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong một hội thảo hai ngày về nha khoa. Đó thực sự là một kết quả tuyệt vời.
- Thứ hai, việc này càng nhấn mạnh rằng Vương quốc Anh vẫn luôn cam kết xây dựng các mối quan hệ hợp tác quốc phòng tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Sau khi thăm quan tàu USNS Mercy và gặp Chỉ huy Chương trình Đối tác Thái Bình Dương 2016 của Hoa Kỳ, tôi không thấy nghi ngờ gì sự đánh giá cao của các bạn Hoa Kỳ và Nhật Bản đối với sự tham gia của Vương Quốc Anh vào hoạt động hợp tác lần này.
- Thứ ba, sự kiện này đánh dấu một bước tiến mới trong quan hệ hợp tác quốc phòng đang phát triển tại Việt Nam của Vương Quốc Anh – mối quan hệ mới chỉ thực sự khởi động khi chúng tôi mở Văn phòng Tùy viên Quốc phòng tại Đại sứ quán vào năm 2013. Nhóm Hải quân Hoàng gia Anh đã chữa trị cho một số bệnh nhân trên tàu bệnh viện Hải quân Việt Nam Khánh Hòa 01. Đó là một trải nghiệm đầu tiên và quý giá trong việc xây dựng sự hiểu biết chung về lĩnh vực quân y, một trong lĩnh vực quan trọng mà Việt Nam mong muốn đóng góp cho hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hiệp quốc.
Nói chung, tôi rất vui được quay lại Đà Nẵng. Từ một thành phố cảng nhỏ khá im lìm 20 năm trước khi tôi làm việc ở Việt Nam, Đà Nẵng đã chuyển mình trở thành một trong những đô thị năng động và tiến bộ nhất Việt Nam. Các chuyến đi của tôi đến Đà Nẵng không bao giờ buồn tẻ – năm ngoái tôi đã đến để chào đón Cuộc đua thuyền buồm Clipper vòng quanh thế giới (Trong đó có một chiếc thuyền buồm do Chiến dịch GREAT Britain tài trợ và một chiếc mang tên Đà Nẵng); tôi cũng đã làm giám khảo cho một cuộc thi pháo hoa quốc tế (một nhiệm vụ mà thú thật là tôi không đủ khả năng); và tôi đã tham gia đạp xe chặng dài để ủng hộ một tổ chức từ thiện tuyệt vời của Anh tại Đà Nẵng.
Nhưng không chỉ có lĩnh vực ngoại giao công chúng. Chúng tôi đã và đang từng bước xây dựng quan hệ hợp tác với Đà Nẵng trên nhiều lĩnh vực khác như: các dự án thí điểm hướng tới giảm khí thải CO2 công nghiệp, các chuyến thăm thương mại của các nhóm doanh nghiệp Anh, sự phát triển của Viện Nghiên cứu và Đào tạo Việt-Anh thuộc Đại học Đà Nẵng. Sự tham gia của Anh vào chương trình Đối tác Thái Bình Dương (PP16) đã đặt dấu ấn quan trọng trong mối quan hệ của chúng tôi với thành phố tuyệt vời này. Tôi mong đợi có thêm nhiều hoạt động nữa trong những năm tới.
