Anzab Tüneline boşuna ölüm tüneli denmiyor.
Tacikistan’ın başkenti Duşanbe’yi kuzeyde yer alan ülkenin ikinci büyük şehri Kocand’a bağlayan Anzab tünelinde, yarıdan fazla yerde yüzey kaplamaları yerini çıplak taşlara bırakmış. Yerde delikler, yanlarda yerlerinden çıkmış demir, çelik parçaları var… betonlar ise kırık dökük… Yukarıdan öyle bir su boşalıyor ki yol şeritleri neredeyse sel altında.
İngiliz şirketleri için ticaret ve yatırım fırsatlarını keşfetmek üzere Tacikistan’a geldim. Orta Asya’da faaliyet gösteren Türk şirketleriyle ortaklık kurmak, birlikte işler yapmak da bu fırsatlardan biri.
Tacikistan Hükümeti yetkilileri 2012 yılında yaklaşık % 7.5 oranındaki ekonomik büyümenin görüldüğünü ilettikten sonra, ekonomiyi canlandırmak için almış oldukları önlemlerle ve yeni yasalarla ilgili yaptıkları çalışmaları aktardılar bize.
Tacikistanlı iş adamları, iş çevrelerine Tacikistan’ın yatırım için güvenli ve istikrarlı bir yer olduğunu kanıtlamak ve güçlü yatırımcıların Tacikistan’a gelmesini sağlayacak yeni yasanın uygulanması için daha çok şey yapılması gerektiğini bilincindeler.
Tacikistan Büyükelçisi Robin Ord-Smith ile Duşanbe ve Kocand’a gerçekleştirdiğim ziyaret sırasında Tacikistan’daki büyük turizm ve ticaret potansiyelini görmüş oldum ancak ülkede alt yapı sıkıntısı ve coğrafi yapı açısından sorunlar olduğu da bir gerçek.
Tacikistan yüzölçümünün %93’ünün dağlık alan olduğu çok güzel bir ülke. Bir zamanlar Tacikistan’ın da parçası olduğu Sovyetler Birliği’nin en yüksek zirvesi de yine burada. Birçok heyecan verici alt yapı projesi hali hazırda devam ediyor, bunlardan biri de Türk müteahhitler tarafından inşa edilen Çin geçiş yolu ve bağışçılar tarafından finanse edilen Tacikistan- Afganistan arasındaki bir düzine köprü bağlantıları.
Yerli şirketler Çin’in Tacikistan’daki limon ve vişnelerin, özellikle de Tacikistan’ın meşhur portakal renkli limonlarının peşinde olduğunu söylüyor.
Tacikistan Özbekistan’la batıya doğru uzanan sınırında uzun zamandır sıkıtnı yaşıyor, ayrıca Duşanbe’ki havaalanında sıkıntılar var eğer uluslararası ticaret için çekici bir yer haline gelicekse esaslı değişiklikler yapılmalı.
Eğitim cevabın bir parçası: kadın girişimciler, araba tamircileri, güneş paneli ve cam üreticilerinin yetenek ve becerilerini geliştirmeleri için İngiliz Hükümeti yerel iştetmelere ve işletmecilere eğitim desteği sağlamaktadır, bunlardan biri de deniz aşırı ülkelerde verilen hizmetlerdir. Türkmenistan – Afganistan demiryolu projesi ve Tacikistan – Çin karayolunun düzenlenmesi deTacikistan’ın planları arasında yer alıyor. Ülkede büyük bir hidroelektirik potansiyeli de var.
Tacikistan’da büyük fırsatların yanında zorluklarda yok değil. Duşanbe’deki Büyükelçiliğimiz ve İstanbul’daki Ticaret ve Yatırım ekibimiz Tacikistan’da yatırım yapmak isteyen İngiliz girişimcilere ve aynı şekilde Tacikistan’dan İngitere’ye yatırımda bulunmak isteyenlere her türlü yardıma hazır. Duşanbe Büyükelçiliği’nden konuyla ilgili olarak Farukh Sultonov farukh.sultonov@fco.gov.uk ile İstanbul ofisimizden ise Ally Gündüz ally.gunduz@fco.gov.uk ile temasa geçebilirsiniz. Konuyla ilgilenen girişimcilerle en kısa zamanda görüşmek dileğiyle.
Bu arada Anzab tünelinin de yakın zamanda yenileneceği bilgisini de size vermiş olayım!